Uniwersytet Jagielloński został mianowany przez ministra nauki i szkolnictwa wyższego na udziałowca w międzynarodowej Spółce FAIR (Facility for Antiproton and Ion Reseach in Europe GmbH), która powstała w celu budowy nowego ośrodka akceleratorowego przeznaczonego do badań w dziedzinie fizyki przy użyciu antyprotonów i jonów. Jest to jedno z najważniejszych przedsięwzięć naukowych w skali światowej. W przygotowywaniu założeń do projektu FAIR uczestniczyło 2500 naukowców z 44 krajów w tym również z Polski.

Rząd RP jest stroną międzynarodowej Konwencji dotyczącej budowy i funkcjonowania tego środka sporządzonej w Wiesbaden dnia 4 października 2010, której proces ratyfikacji zakończył się 13 kwietnia 2011 roku. UJ będzie spełniał rolę reprezentanta Rządu RP w Spółce FAIR GmbH, realizując m.in. zobowiązania Polski, wynikające z tej umowy międzynarodowej, poprzez koordynowanie prac konstrukcyjnych infrastruktury badawczej i aparatury naukowej realizowanych w Polsce.

Ośrodek ten budowany jest w pobliżu Darmstadt (Niemcy), a koszt realizowanego obecnie projektu wyniesie ponad miliard euro i zostanie zakończony w ciągu sześciu lat.

Przedsięwzięcie to w 3/4 będzie finansowane ze środków niemieckich. Pozostały koszt będzie pokryty przez kilka krajów europejskich, Rosję oraz Indie będącymi sygnatariuszami Konwencji. Finansowanie projektu polegać będzie w dużej części na dostawie urządzeń infrastruktury badawczej ośrodka. Zadeklarowany w Konwencji polski wkład w budowę infrastruktury i aparatury doświadczalnej wyniesie 23,7 mln euro.

Przygotowywane w tym ośrodku badania eksperymentalne dostarczą komplementarnych informacji o nieznanych stanach materii oraz ewolucji wszechświata w okresie od jego powstania 13,8 miliardów lat temu.

- Dzięki udziałowi w projekcie FAIR naukowcy polscy uzyskają nie tylko dostęp do laboratorium o najwyższym światowym poziomie, ale również będą brali udział w podejmowaniu decyzji dotyczących programu badań planowanych w tym ośrodku, a polscy studenci i doktoranci będą mogli gromadzić tam materiał badawczy do swoich dysertacji oraz zdobywać doświadczenia badawcze" – zapewnia koordynujący udział Polski w tym projekcie profesor Zbigniew Majka z Wydziału Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej Uniwersytetu Jagiellońskiego, który jest przewodniczącym Krajowego Konsorcjum FEMTOFIZYKA zrzeszające 12 polskich ośrodków akademickich i instytucji badawczych zainteresowanych udziałem ich naukowców w tym projekcie.

List nominacyjny prof. Barbary Kudryckiej, ministra nauki i szkolnictwa wyższego