Brązowa moneta cesarza Klaudiusza II Gockiego, 268-270 n.e. (fot. Marcin Iwan)

Naukowcy z Instytutu Archeologii Uniwersytetu Jagiellońskiego zakończyli kolejny sezon prac badawczych w Pafos - stolicy grecko-rzymskiego Cypru, miasta wpisanego na listę UNESCO światowego dziedzictwa kultury. - Celem kampanii było nie tylko przeprowadzenie tradycyjnych prac wykopaliskowych, ale też zastosowanie nowych metod dokumentacyjnych. W tym celu wykorzystaliśmy m.in. drona, za pomocą którego wykonaliśmy szereg zdjęć stanowiska - informuje prof. dr hab. Ewdoksia Papuci-Władyka, kierownik projektu.

Wykop II, zdjęcie z powietrza wykonane z quadrokoptera, fot. M. Rajwa

Dzięki pracy konserwatora dr. hab. Marcina Biborskiego udało się odczyścić i zakonserwować metalowe zabytki odkryte w poprzednich sezonach. Dawny blask odzyskały tak cenne znaleziska, jak brązowa waga z odważnikiem w kształcie żołędzia, ołowiany prostokątny ciężarek z imieniem urzędnika Seleukosa, potwierdzający istnienie agory rzymskiej w miejscu prowadzonych badań, wykonane z brązu dzbanki czy unikatowy żelazny miecz rzymski. Szczególnie ważne było odczyszczenie monet, które mają - obok ceramiki - kluczowe znaczenie dla ustalenia chronologii odsłanianej architektury i innych obiektów.

Lampka z okresu hellenistycznego, fot. M. Iwan

Do zespołu dołączyli również geodeci z Akademii Górniczo-Hutniczej, z którymi archeolodzy z Uniwersytetu Jagiellońskiego tworzą numeryczny model terenu (DEM). Ten zostanie zintegrowany z Systemem Informacji Geograficznej (GIS). Dzięki temu powstanie kompletna baza danych, w której znajdą się również naniesione wykopy archeologiczne. W przyszłości powstanie też rekonstrukcja 3D odkrywanych reliktów architektury.

Wykopaliska prowadzono w dwóch miejscach - w tzw. wykopie II odkrywanym od pierwszego sezonu w centralnej części wschodniego portyku agory, przy wejściu prowadzącym na rynek od wschodu i w nowej lokalizacji na tzw. wykopie III, w niewielkiej odległości od południowego portyku agory.

Ceramika hellenistyczna w dużej ilości (w wiadrach) wypełniała cysternę w pomieszczeniu 13 Wykopu II, fot. Ł. Miszk

W pierwszym przypadku archeolodzy natrafili na kolejne pomieszczenia. Prof. Ewdoksia Papuci-Władyka przypuszcza, że większość z nich pełniła zapewne rolę sklepików przy wschodnim wejściu do agory rzymskiej. Odkryto również pozostałości architektoniczne należące do kilku faz zabudowy - od okresu hellenistycznego (od końca IV w. p.n.e.) - tu najciekawsza konstrukcja to cysterna - po czasy panowania Hadriana w I poł. II wieku n.e.

Natomiast w obrębie nowo wytyczonego wykopu archeolodzy poszukiwali konstrukcji wcześniejszych niż rzymska agora. - Odkryliśmy dziesięć murów, fragmenty dwóch podłóg i inne struktury architektoniczne powstałe przypuszczalnie w okresie hellenistycznym. Jak dotąd nie jesteśmy w stanie zdecydowanie stwierdzić, czy wzmiankowane struktury były związane z agorą z tego okresu, której poszukujemy i która powinna się znajdować się poniżej agory rzymskiej - wyjaśnia prof. Ewdoksia Papuci-Władyka.

Po zakończeniu wykopalisk całość terenu sfotografowano z powietrza za pomocą małego drona, tzw. quadrokoptera, do którego podpięta została kamera cyfrowa. Wstępne wyniki są bardzo obiecujące i eksperyment ten będzie kontynuowany w przyszłym roku, być może z użyciem większego narzędzia - heksakoptera.

Opracowano na podstawie "PAP - Nauka w Polsce".