Unikatowa kolekcja motyli w zbiorach Muzeum Zoologicznego UJ
Pracownicy Muzeum Zoologicznego Uniwersytetu Jagiellońskiego od wielu lat uczestniczą w badaniach światowej fauny motyli. Odkryli oni i opisali ponad 300 nowych gatunków motyli dziennych, czyli ponad dwa razy tyle, ile liczy cała fauna Polski!
Większość nowych gatunków pochodzi z obszaru Andów. Warto podkreślić, że wśród odkryć tych znajduje się pierwszy na świecie gatunek motyla dziennego niezdolny do lotu, oczennica z rodzaju Redonda
oraz nowy rodzaj modraszka nazwanego na cześć Uniwersytetu Jagiellońskiego, Jagiello molinopampa.
W 2010 roku Muzeum Zoologiczne wydało kalendarz ukazujący niektóre z tych gatunków.
Ostatnie odkrycie gatunku miernikowca (Geometridae) z rodzaju Erateina, dokonane przez absolwentkę biologii UJ mgr Izabelę Stachowicz na szczycie góry stołowej Tramen Tepuy (2726 m. n.p.m.) w południowo-wschodniej Wenezueli (przy granicy z Gujaną i Brazylią) jest jednak bardzo ważne, gdyż dotyczy ono regionu dotąd całkowicie dziewiczego pod względem znajomości jego fauny. Ponadto, motyl ten należy do grupy różnorodnej w Andach, ale jest pierwszym nowym gatunkiem z rodzaju Erateina wykazanym z obszaru Wyżyny Gujańskiej. Jest więc to bardzo istotne odkrycie z punktu widzenia biogeograficznego (okaz znajduje się w tym momencie w trakcie preparowania).
Południowo-wschodnia Wenezuela, Gujana i północna Brazylia, obszar nazwany przez biogeografów Pantepui, to kraina prekambryjskich piaskowców pamiętających czasy superkontynentu Gondwany. Posiada ona jeden z najwyższych na świecie wskaźników endemizmu i jest bardzo trudno dostępna. Jej krajobraz tworzą piaskowce o ponad 200-metrowych pionowych ścianach otoczone gęstym, nieprzebytym lasem.
Przypomnieć należy, że będąca uczestniczką polsko-wenezuelskiego zespołu naukowo-eksploracyjnego, Izabela Stachowicz przed dwoma miesiącami odkryła również w rejonie Tramen Tepuy nowy gatunek żaby, którego opisanie i identyfikację zaoferowało odkrywczyni Muzeum Zoologiczne Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Warto ponadto dodać, że już w 1994 roku, pracownik Muzeum, dr hab. Tomasz Pyrcz, jako pierwszy opisał nowy rodzaj i gatunek motyla dziennego pochodzący ze szczytu góry stołowej Roraima - Protopedaliodes kukenani.
Prezentowana powyżej fotografia samca Protopedaliodes kukenani jest jedynym znanym zdjęciem tego motyla w środowisku naturalnym. Autorem zdjęcia jest student UJ Wojciech Tokarz.
(Dziękujemy pracownikom Muzeum Zoologicznego UJ, w szcególności dr. hab. Tomaszowi Pyrczowi, za udostepnienie zdjęć i pomoc przy powstawaniu materiału.)
Osoba publikująca: Mariusz Kopiejka
Uniwersytet Jagielloński