Projekt Instytutu Archeologii UJ Paphos Agora Project, wystartował w roku 2011. Finansowany jest z grantu Narodowego Centrum Nauki, środków przeznaczonych na działalność statutową Wydziału Historycznego UJ oraz pieniędzy od sponsorów.

W ubiegłym roku na terenie agory starożytnego miasta Nea Pafos, które pełniło rolę stolicy Cypru, prowadzono prace badawcze, które trwały kilka tygodni pod kierunkiem prof. Ewdoksii Papuci-Władyki z Zakładu Archeologii Klasycznej Instytutu Archeologii UJ. W badaniach brali udział pracownicy, doktoranci, studenci oraz wolontariusze.

W pierwszym etapie prowadzono prace nad materiałem odkrytym w poprzedniej kampanii wykopaliskowej. Liczne naczynia, głównie amfory zostały poddane konserwacji i restauracji, wykonano dokumentację rysunkową i fotograficzną, opracowano wybrane obiekty. Prace wykopaliskowe w terenie (4 tygodnie) koncentrowały się na wykopach założonych w 2011 roku: na Wykopie I - w centralnej partii agory rzymskiej oraz Wykopie II - przy wschodnim portyku agory. Odkryto liczne pozostałości architektury, w tym sklepy (rzymskie tabernae) przy ulicach prowadzących do agory od wschodu, urządzenia do zaopatrzenia w wodę, podłogi, rury itp. pochodzące z okresu hellenistycznego i rzymskiego.

Wśród dużej ilości odkrytego tzw. materiału ruchomego zdecydowana większość stanowiła ceramika, zarówno zastawa stołowa, jak i naczynia gospodarcze (kuchenne, zasobowe) oraz ceramika transportowa (amfory, głównie na wino i oliwę). Najbardziej spektakularne odkrycia to złoty kolczyk (lub wisiorek) z zakończeniem w kształcie liścia winnego grona, obiekty z brązu (dzbanek, chochla z żelazna rączką), bardzo liczne monety, szpile, żelazne gwoździe, nity i inne artefakty. Spośród obiektów ołowianych warta wspomnienia jest tabliczka z inskrypcją w alfabecie greckim wzmiankującą Seleukosa, syna agoranomosa (wysokiego urzędnika państwowego kontrolującego rynek miasta) Iouliosa Bathylosa, potwierdzająca istnienie agory na badanym terenie w czasach rzymskich.

W tym roku pierwsza część ekspedycji wyruszyła z Krakowa 12 sierpnia. Pierwszy tydzień poświęcony był na organizację miejsca pracy i dokończenie opracowania materiału odkrytego w ubiegłym roku. Badania wykopaliskowe w terenie rozpoczęto 21 sierpnia i potrwają one do ok. połowy września. Kontynuowane są prace w obrębie Wykopu II przy wejściu do agory rzymskiej od strony wschodniej oraz w nowo wytyczonym Wykopie III przy południowym portyku agory, gdzie natrafiono na pozostałości architektury. Uniwersyteccy archeolodzy mają nadzieję na odkrycie dowodów świadczących o istnieniu poniżej agory rzymskiej wcześniejszego rynku z okresu hellenistycznego.

Finansowany z grantu NCN Paphos Agora Project został wybrany jako jeden z 5 projektów
(i jedyny z zakresu nauk humanistycznych) do filmu reklamującego działalność NCN.

30 sierpnia br. stanowisko odwiedził J.E. Ambasador Rzeczpospolitej Polskiej na Cyprze Paweł Dobrowolski. Pan Ambasador wspiera projekt od samego początku wykazując żywe zainteresowanie, pomagając w wielu kwestiach, w tym również w poszukiwaniu środków sponsorskich. Zapoznał się z prowadzonymi aktualnie pracami wykopaliskowymi i dokumentacyjnymi oraz odebrał z rąk studentów symboliczny prezent - koszulkę firmową projektu. Wizyta Ambasadora została nagrana przez dziennikarzy cypryjskiej stacji Antena. Paphos Agora Project stara się o objęcie projektu stałym patronatem
Ambasady RP w Nikozji.

tekst: prof. Ewdoksia Papuci-Władyka

Na zdjęciu powyżej: J.E Ambasador zapoznaje się z pracami na wykopie II w towarzystwie prof. E. Papuci-Władyki i dr. W. Machowskiego.